Το πέρασμα της Σίπκα (Βουλγαρικά: Шипченски проход, Shipchenski prohod) (υψόμετρο 1306 μέτρα ) είναι ένα γραφικό πέρασμα στα βουνά Στάρα Πλάνινα (οροσειρά του Αίμου) της Βουλγαρίας. Το πέρασμα αυτό οριοθετεί τα όρια μεταξύ της επαρχίας Στάρα Ζαγόρα και Γκάμπροβο και συνδέει το Γκάμπροβο με το Καζανλούκ και βρίσκεται μέσα στο Εθνικό Πάρκο της Βουλγαρίας.
Το πέρασμα βρίσκεται 13 χιλιόμετρα βόρεια από την πόλη Σίπκα. Στο σημείο αυτό υπάρχει η σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει την πόλη Ρούσε στις όχθες του Δούναβη με την Στάρα Ζαγόρα και την Αδριανούπολη στην Τουρκία. Από εκεί ξεκινά δρόμος 12 χιλιομέτρων στα ανατολικά ο οποίος οδηγεί στην ιστορική βουνοκορφή Μπουζλούντζα (Βουλγαρικά: Бузлуджа) η οποία βρίσκεται σε υψόμετρο 1441 μέτρων.
Κατά την διάρκεια του Ρωσοτουρκικού πολέμου το 1877-1878 ήταν το σημείο όπου έλαβαν χώρα μια σειρά από μάχες οι οποίες ονομάστηκαν η μάχη στο πέρασμα Σίπκα. Στις μάχες πολέμησαν οι Ρώσοι μαζί με Βούλγαρους εθελοντές ενάντια των Οθωμανών. Η νίκη των Ρώσων κατέληξε στην Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου ή οποία υπογράφηκε στις 3 Μαρτίου 1878 η οποία αναγνώριζε την ανεξαρτησία του Βουλγαρικού κράτους. Η υπεράσπιση του Περάσματος του Σίπκα έγινε σύμβολο δίψας για ελευθερία των Βουλγάρων .
Το "Μνημείο Σίπκα" ή "Μνημείο απελευθέρωσης" (Βουλγαρικά: паметник „Шипка“) βρίσκεται στην βουνοκορφή Άγιος Νικόλας (σήμερα ονομάζεται βουνοκορφή Σίπκα ) στο βουνό Στόλετοβ κοντά στο πέρασμα Σίπκα. Το μνημείο είναι αφιερωμένο σε αυτούς που θυσιάστηκαν στην απελευθέρωση της Βουλγαρίας κατά την διάρκεια των μαχών στο Ρωσοτουρκικό πόλεμο 1877-78. Το μνημείο εγκαινιάστηκε το 1934 και σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Ατανάς Ντόνκοβ (Βουλγαρικά: Атанас Донков) και τον γλύπτη Αλεξάντερ Αντρέεβ (Βουλγαρικά: Александър Андреев) .
Το μνημείο είναι ένας πύργος 31,5 μέτρα ψηλός με την φόρμα κομμένης πυραμίδας. Ένα γιγαντιαίο λιοντάρι μήκους 8 μέτρων και ήψος 4 μέτρων υπάρχει στην είσοδο του μνημείου. Μέσα στο μνημείο υπάρχει γυναικεία φιγούρα η οποία αναπαριστά την νίκη κατά των Οθωμανικών δυνάμεων αλλά και μαρμάρινη σαρκοφάγος με οστά στρατιωτών που έχασαν την ζωή τους στις μάχες. Μέσα στο μνημείο υπάρχει μουσείο με μετάλλια, αλλά και αρχειακό υλικό (φωτογραφίες, προσωπικά αντικείμενα στρατιωτών) από τις μάχες. Η κορυφή του πύργου έχει καλή πανοραμική θέα της περιοχής των βουνών.
