Ιππόδρομος της Κωνσταντινούπολης

Ο Ιππόδρομος της Κωνσταντινούπολης ήταν χώρος δημόσιας ψυχαγωγίας που προοριζόταν για ιπποδρομίες και αρματοδρομίες, αποκτώντας παράλληλα θεσμικές και πολιτικές διαστάσεις. Σήμερα, στη θέση του βρίσκεται η πλατεία Σουλτάν Αχμέτ (τουρκικά: Sultanahmet Meydanı ή Atmeydanı) και διασώζονται μόνο θραύσματα του αρχικού συγκροτήματος.

Ιστορία

Ο Ιππόδρομος προηγείται χρονικά της Κωνσταντινούπολης και υπήρξε κληροδότημα του Σεπτίμιου Σεβήρου, πιθανώς σε χρήση ήδη από το 2ο αιώνα. Κατά την αυτοκρατορία του Μεγάλου Κωνσταντίνου επεκτάθηκε και ολοκληρώθηκε το 303 με την προσθήκη της σφενδόνης που αποτελούσε το νοτιοδυτικό ημικυκλικό άκρο του. Μετατρέποντας την Κωνσταντινούπολη σε πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας του, ο Κωνσταντίνος διαμόρφωσε ένα μνημειακό σύνολο ανεξάρτητων αλλά αλληλοσυνδεόμενων δημόσιων χώρων, μέρος του οποίου ήταν και ο Ιππόδρομος. Την ίδια εποχή ξεκίνησε και η συστηματική διακόσμηση του χώρου, η οποία συνεχίστηκε από τους επόμενους αυτοκράτορες, Κωνστάντιο, Θεοδόσιο Α', Αρκάδιο και Θεοδόσιο Β' με μεταφορά πολύτιμων γλυπτών.

Στα αξιόλογα μνημεία του Ιπποδρόμου ανήκουν η στήλη των Όφεων, ο οβελίσκος του Θεοδόσιου Α' και ένας ακόμα οβελίσκος από συναρμοσμένους λίθους που αποδίδεται στον Κωνσταντίνο Ζ' Πορφυρογέννητο, τα οποία σώζονται και διατηρούνται στο κέντρο του σύγχρονου δημόσιου χώρου. Γνωστά είναι επίσης τέσσερα χάλκινα άλογα που είχαν αρχικά τοποθετηθεί σε πύργο πάνω από τις πύλες του Ιπποδρόμου και το 1204 τοποθετήθηκαν από τους Ενετούς στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου. Τον Ιππόδρομο κοσμούσαν επίσης αρκετά αγάλματα αφιερωμένα σε φημισμένους αρματοδρόμους. Η βάση ενός μνημείου προς τιμή του ηνίοχου Πορφύριου (ή Καλλιόπας) διασώζεται και εκτίθεται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης, άλλοτε μέρος του αίθριου της Αγίας Ειρήνης.

Χτισμένος κατά τα πρότυπα του Circus Maximus της Ρώμης, διέθετε το χαρακτηριστικό σχήμα U. Η χωρητικότητά του εκτιμάται πως έφθανε τις 100.000 θεατές, ενώ το συνολικό μήκος του ήταν περίπου 450 μέτρα. Το εξωτερικό πλάτος του, στη βάση της σφενδόνης, ήταν 117,5 μέτρα και το εσωτερικό περίπου 79,5 μέτρα. Στο βορειοανατολικό άκρο του υπήρχαν δώδεκα πύλες ή θύρες (carceres) εξοπλισμένες με μηχανισμό που επέτρεπε το ταυτόχρονο άνοιγμά τους. Αυτές ήταν και το σημείο εκκίνησης των αρματοδρόμων. Στο κέντρο της αρένας βρισκόταν ένα χαμηλό φράγμα (εύριππος, λατινικά: spina) γύρω από το οποίο γίνονταν οι αρματοδρομίες, καθώς σε κάθε άκρο του ένας πάσσαλος (καμπτήρ) οριοθετούσε το σημείο στροφής. Στο μέσο της ανατολικής πλευράς του ιπποδρόμου, βρισκόταν το αυτοκρατορικό θεωρείο (Κάθισμα), το οποίο συνδεόταν με το Μεγάλο Παλάτι μέσω σπειροειδούς σκάλας (κοχλίας). Κατά την ύστερη ρωμαϊκή περίοδο πραγματοποιούνταν συχνά αγώνες, ο αριθμός τους ωστόσο μειώθηκε από τον 9ο αιώνα σε περίπου τρεις ετησίως. Στους αγώνες έπαιρναν μέρος ηνίοχοι, συνήθως με χρήση δίτροχων αμαξών που σύρονταν από τέσσερα άλογα (τέθριππος). Παρά τη μακροχρόνια αντίθεση που προέβαλλε η Εκκλησία, τα αγωνίσματα του ιπποδρόμου παρέμειναν προσφιλές θέαμα, γεγονός που αποτυπώνεται και στη θεματολογία της βυζαντινής τέχνης, μέχρι τη διακοπή τους από την Τέταρτη Σταυροφορία (1202-04). Την ίδια περίοδο, ο διάκοσμος του Ιπποδρόμου καταστράφηκε ή λαφυραγωγήθηκε και τους επόμενους αιώνες ο ερειπωμένος πλέον χώρος χρησιμοποιήθηκε μόνο περιστασιακά για έφιππες κονταρομαχίες. Μετά την οθωμανική κατάκτηση της πόλης, ο χώρος του Ιπποδρόμου αξιοποιήθηκε ως χώρος ασκήσεων, και έγινε γνωστός ως «πεδίο των αλόγων» (τουρκικά: Atmeydanı).

Σε ιδεολογικό επίπεδο, ο Ιππόδρομος, όπως και άλλοι δημόσιοι χώροι της βυζαντινής Κωνσταντινούπολης, ενίσχυαν το αίσθημα του δεσμού με την πόλη της Ρώμης, λειτουργώντας παράλληλα ως πολιτικός θεσμός, συμβάλλοντας εν γένει στη θριαμβική αυτοκρατορική ιδεολογία. Αποτελούσε τον τόπο όπου παρουσιάζονταν οι νέοι αυτοκράτορες ή έρχονταν σε επαφή με το λαό στα πλαίσια εορταστικών εκδηλώσεων, ενώ εκεί πραγματοποιούνταν ακόμα σημαντικές εκτελέσεις. Μέσα από τα αγωνίσματα του Ιπποδρόμου και τη λαϊκή συμμετοχή, δημιουργήθηκαν φατρίες (δήμοι) καταλαμβάνοντας ξεχωριστές κερκίδες επί της δυτικής πτέρυγας του ιπποδρόμου και απέναντι από το Κάθισμα του αυτοκράτορα. Σταδιακά απέκτησαν χαρακτηριστικά πολιτικών ή θρησκευτικών παρατάξεων, μέσα από τις οποίες ο Ιππόδρομος εξελίχθηκε σε τόπο δημόσιας έκφρασης.

Πριν από κάθε αρματοδρομία χρειάζονταν δύο μέρες προετοιμασίας. Πρώτα έπρεπε να πάρει άδεια ο διοργανωτής των αγώνων από των αυτοκράτορα. Έτσι οι διοργανωτές ξόδευαν μία ολόκληρη μέρα για αυτό. Την επόμενη μέρα έκαναν ανακοινώσεις για να λάβουν γνώση οι θεατές και να μαζευτούν στον ιππόδρομο. Ύστερα έλεγχαν τους στάβλους, τα άλογα και τα άρματα. Τέλος χαιρετούσαν τους αντιπάλους τους και τους εύχονταν καλή τύχη. Την τρίτη ημέρα τελούνταν οι αγώνες. Ο αυτοκράτορας πήγαινε στον ιππόδρομο και αφού γινόταν η τελετή έναρξης έδινε το σύνθημα για να ξεκινήσουν οι αγώνες. Άνοιγαν οι θύρες και έμπαιναν στην αρένα τα τέσσερα πρώτα άρματα, τα οποία είχαν επιλεχθεί από κλήρωση.

Έπρεπε να κάνουν εφτά φορές το γύρο του ιπποδρόμου (περίπου 28.800 μέτρα). Σε ένα μεγάλο βάθρο, ορατό από τους θεατές τοποθετούνταν εφτά αυγά στρουθοκαμήλου. Όταν ένας αρματοδρόμος εκπλήρωνε έναν γύρο αφαιρούσαν ένα αυγό από το όνομά του.

Εκτός από νέους οι οποίοι ήθελαν να κερδίσουν φήμη, ο Κωνσταντίνος Η' έπαιρνε μέρος στους αγώνες και αναδεικνυόταν νικητής πολλές φορές. Ήταν πολύ σημαντικό που ο αυτοκράτορας συμμετείχε σε γεγονός των απλών ανθρώπων.

Πηγές

  • Barker John, «Ιππόδρομος», Encyclopaedia of the Hellenic World, Constantinople URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=11746>
  • Kazhdan, Α. (εκδ.), Oxford Dictionary of Byzantium, τόμος 2ος, New York–Oxford, 1991, σσ. 934-5
  • Vasiliev, Α.Α. "The Monument of Porphyrius in the Hippodrome at Constantinople", Dumbarton Oaks Papers, Vol. 4 (1948), σσ. 27-49.
  • Dagron, Gilbert, L’hippodrome de Constantinople. Jeux, peuple et politique, Paris: Gallimard, 2011 (Bibliothèque des histoires).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Παρατίθεται στις ακόλουθες κατηγορίες:
Δημοσίευση ένα σχόλιο
Συμβουλές & συμβουλές
Κανονίζεται από:
Sgn gn
30 July 2013
Must visit during Ramadan and hang around in festival area. Dont forget to try local foods from small cubicles. U will love it. And must take a panoramic photo from the center of the square
Emre Ersahin
30 October 2014
Sometimes it's really good to be a tourist in your own city. Seeing that many people cueing for the places you take for granted reminds you of the magnificence of Istanbul.
Adrijana Husić
10 November 2013
Somehow everything starts and ends here. Beside having almost all main attractions around here, on a sunny day you should just sit and soak up the sun and energy of the city.
IzApps
10 September 2012
Another great spot not to miss in the heart of history is Chora Museum which is significant with Byzantine frescoes. For more information, here is the official application. http://bit.ly/P3nsXi
Xenia Temchenko
19 September 2016
It's educating. There are some monuments and information about each of them. Even an Egyptian obelisk from 1450 BC! And a German fountain.
Olga Voronina
21 November 2018
Very beautiful place, unfortunately full of freaks that follow you around and take photos of you. They get scared ones you tell them you will call the police
7.7/10
Tony Dusek, Serkan και 802.872 περισσότεροι άνθρωποι έχουν έρθει εδώ
Χάρτης
0.1km from Binbirdirek Mh., Sultan Ahmet Parkı, 34400 Fatih/Επαρχία Κωνσταντινούπολης, Τουρκία Οδηγίες
Mon-Sun 24 Hours

Sultanahmet Square σε Foursquare

Ιππόδρομος της Κωνσταντινούπολης σε Facebook

Ξενοδοχεία στη γύρω

Δείτε όλα τα ξενοδοχεία Δείτε όλα
Tugra Hotel

ξεκινώντας $39

Hotel Yesilpark

ξεκινώντας $47

Best Nobel Hotel 2

ξεκινώντας $46

Star City Hotel

ξεκινώντας $70

Babel Park Hotel

ξεκινώντας $70

Tugra Hotel

ξεκινώντας $0

Συνιστώμενη αξιοθέατα σε κοντινή απόσταση

Δείτε όλα Δείτε όλα
Πρόσθεσε στην λίστα επιθυμιών
Έχω πάει εδώ
Επισκέφτηκε
Οβελίσκος του Θεοδόσιου Α'

The Obelisk of Theodosius (Turkish: Dikilitaş) is the Ancient

Πρόσθεσε στην λίστα επιθυμιών
Έχω πάει εδώ
Επισκέφτηκε
Hippodrome (Hipodrom)

Hippodrome (Hipodrom) είναι ένα τουριστικό αξιοθέατο, ένα απ

Πρόσθεσε στην λίστα επιθυμιών
Έχω πάει εδώ
Επισκέφτηκε
Turkish and Islamic Arts Museum

The Turkish and Islamic Arts Museum (Turkish: Türk ve İslam Eserleri M

Πρόσθεσε στην λίστα επιθυμιών
Έχω πάει εδώ
Επισκέφτηκε
Μπλε Τζαμί

Το Μπλε Τζαμί ή Τζαμί του Σουλτάνου Αχμέτ (στα τούρκικα Sultanah

Πρόσθεσε στην λίστα επιθυμιών
Έχω πάει εδώ
Επισκέφτηκε
Τέμενος Φατίχ

Το Τέμενος Φατίχ (τούρκικα: Fatih Camii - Φατίχ τζαμί, Τέμενος

Πρόσθεσε στην λίστα επιθυμιών
Έχω πάει εδώ
Επισκέφτηκε
Τρικάρηνος Όφις

Ο Τρικάρηνος Όφις (πολυτονικό: Τρικάρηνος Ὄφις, τουρκικ

Πρόσθεσε στην λίστα επιθυμιών
Έχω πάει εδώ
Επισκέφτηκε
German Fountain

The German Fountain (Turkish: Alman Çeşmesi) is a gazebo styled f

Πρόσθεσε στην λίστα επιθυμιών
Έχω πάει εδώ
Επισκέφτηκε
Μέγα Παλάτιον

Το Μέγα Παλάτιον ή Ιερόν Παλάτιον (λατινικά: Sacrum Palatium,

Παρόμοια τουριστικά αξιοθέατα

Δείτε όλα Δείτε όλα
Πρόσθεσε στην λίστα επιθυμιών
Έχω πάει εδώ
Επισκέφτηκε
Πιάτσα Ναβόνα

Η Πιάτσα Ναβόνα βρίσκεται στη θέση του Ιπποδρόμου του Δομιτιανού, που

Πρόσθεσε στην λίστα επιθυμιών
Έχω πάει εδώ
Επισκέφτηκε
Πλατεία του Αγίου Πέτρου

Η Πλατεία του Αγίου Πέτρου (ιταλ. Piazza San Pietro, λατιν. Forum Sanc

Πρόσθεσε στην λίστα επιθυμιών
Έχω πάει εδώ
Επισκέφτηκε
Καπιτωλίνος λόφος

Ο Καπιτωλίνος Λόφος (Campidoglio, Monte Capitolino, λατ. Mons Capito

Πρόσθεσε στην λίστα επιθυμιών
Έχω πάει εδώ
Επισκέφτηκε
Μπελβεντέρε (Βατικανό)

Το Μπελβεντέρε (ιταλ. Cortile del Belvedere) είναι οικοδομικό

Πρόσθεσε στην λίστα επιθυμιών
Έχω πάει εδώ
Επισκέφτηκε
Κόκκινη Πλατεία

Η Κόκκινη Πλατεία (Ρωσικά: Красная площадь, Krasnaya ploshchad

Δείτε όλες τις παρόμοιες θέσεις